مغز شما به‌طور ذاتی از شعر لذت می‌برد

به گزارش هلث‌دی گیلوم تی‌یری از دانشگاه بنگور در ویلز بریتانیا و سرپرست این پژوهش گفت: «این برای نخستین بار است که ما پردازش ناهشیار ساختارهای شعری به وسیله مغز را نشان می‌دهیم.»

یافته‌های این پژوهش در ماه فوریه در ژورنال Frontiers in Psychology منتشر شده است.

تی‌يری شعر را به عنوان «نوع خاصی از بیان ادبی که احساسات، افکار و نظرات را با تکیه بر قواعد وزن، قافیه و جناس منتقل می‌کند.»

این پژوهشگران می‌گویند به نظر می‌رسند انسان‌ها به‌طور ناخودآگاه از شعر لذت می‌برند- حتی اگر همیشه معنای آن را نفهمند. این امر دانشمندان را واداشت تا این موضوع را بررسی کنند که آیا مغز به‌طور ذاتی یا مداربندی‌ شده (hardwiered)از جناس و وزن ادبی لذت می‌برد یا نه.

تی‌يری و همکارانش برای بررسی بیشتر این موضوع نمونه‌هایی از جملات را ساختند که از قواعد یک شکل سنتی شعر در زبان ولشی به نام Cynghanedd تبعیت می‌کردند. آنان همچنین نمونه‌هایی را ایجاد کردند که از این قواعد پیروی نمی‌کردند.

همه این جملات به داوطلبانی عرضه شدند که ولشی زبان مادری‌شان بود، اما هیچ آگاهی قبلی از این فرم شعری نداشتند. از مشارکت‌کنندگان خواسته شد که این جملات را بر اساس میزان لذتی که از شنیدنشان می‌برند، به دو دسته خوب یا غیر خوب تقسیم کنند.

این بررسی نشان داد که این داوطلبان به‌طور شاخص جملاتی که بر اساس قواعد فرم شعری ساخته شده بودند، در دسته خوب قرار می‌دهند، اما جملاتی را که از این قواعد پیروی نمی‌کنند، «غیر خوب» می‌شمارند.

گروه تی‌يری همچنین با استفاده از اسکن‌های مغزی آنچه را اصطلاحاً «پتانسیل مغزی مربوط به رویداد» (ERP) نامیده می‌شود، در فاصله یک ثانیه پس از شنیدن کلمات نهایی در این جملات

پاسخ الکتروفیزیولوژیکی را در مغزهایی افرادی که در که جملات دارای ساختار شعری را شنیده بودند، مشاهده کردند. این امر حتی هنگامی که افراد شرکت‌کننده دقیقاً نمی‌دانستند کدام کلمه یا جمله از این قواعد شعری پیروی می‌کند و کدام نه، مصداق داشت.

در مقابل، این پاسخ‌های ERP هنگامی که الگوهای این نوع شعری در جملات وجود نداشت، مشاهده نشد.

به گفته تی‌يری، این نخستین باری است که پژوهشگران واکنش‌های ناهشیار مغز به شعر را ردیابی کرده‌اند.

او گفت: «این فکر که می‌توان به ذهن انسان حتی بدون اینکه او متوجه شود، الهام بخشید، بسیار هیجان‌انگیز است.»